Ο υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Γιώργος Νικητιάδης, συνοδεύοντας τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, παρευρέθηκε σήμερα στα εγκαίνια της έκθεσης «Λατρεία και προσκυνήματα μετά την άλωση μέσα από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη» στους Δελφούς.

Ο κ. Νικητιάδης αναφέρθηκε στο έργο του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού στον τομέα προβολής και αποκατάστασης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών αρχαιοτήτων και στις προσπάθειες που γίνονται για την ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού στη χώρα μας,

Αναλυτικά το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Υφυπουργού:

ΔΕΛΦΟΙ, 28-6-2011

Παναγιώτατε,

 Άγιοι Πατέρες,

 Κυρία Βουλευτή,

 Κύριε Δήμαρχε,

 Αγαπητή Κυρία Πρόεδρε του Μουσείου Μπενάκη,

 Αξιότιμη Πρόεδρε του Ευρωπ. Πολιτ. Κέντρου Δελφών, σεβαστή μου Κυρία Αρβελέρ,

 Κυρίες και Κύριοι,

Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή να βρίσκομαι ανάμεσά σας, στα εγκαίνια της Έκθεσης με θέμα «Λατρεία και Προσκυνήματα μετά την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως». Αυτή η τιμή αποκτά ιδιαίτερη διάσταση αφού η έκθεση εγκαινιάζεται από τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη μας.

Η συμβολή του Βυζαντίου στη διαμόρφωση της ελληνικής ιστορίας είναι γνωστή. Η ακτινοβολία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αποτέλεσε ορόσημο για τον πολιτισμό μας και η βυζαντινή εποχή μας κληροδότησε έναν πολιτιστικό πλούτο ανεκτίμητο μέσα στα χρόνια. Είναι υποχρέωσή μας, να προστατεύουμε και να αναδεικνύουμε την πλούσια αυτή πολιτιστική κληρονομιά.

Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού με τις Κεντρικές και Περιφερειακές Υπηρεσίες του, έχει να επιδείξει πλούσιο έργο στον τομέα των Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων. Στο πλαίσιο του Γ΄ΚΠΣ υλοποιήθηκαν 140 έργα από τα ΠΕΠ, 32 έργα στο ΕΠ Πολιτισμός και 4 έργα στο Interreg. Οι επεμβάσεις στον αρχαιολογικό χώρο της Νικόπολης, στον Μυστρά, στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου κ.α., αποτελούν απτά παραδείγματα του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που επιδεικνύει το Υπουργείο μας για την προστασία και προβολή των μνημείων της σημαντικής αυτής ιστορικής περιόδου.

Παραλλήλως, έχουν ενταχθεί πολλά έργα συντήρησης και ανάδειξης βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων και αρχαιολογικών χώρων στο 4ο ΚΠΣ στο γνωστό και ως ΕΣΠΑ, και αναμένεται η ένταξη και πολλών άλλων.

Ήδη από τη δεκαετία του 1980 η Πολιτεία μερίμνησε για την εγγραφή στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO σημαντικών βυζαντινών μνημείων όπως το Άγιο Όρος, τα Μετέωρα, ο Μυστράς, ο Όσιος Λουκάς, η Νέα Μονή της Χίου, η Πάτμος και τα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης, θεσπίζοντας παραλλήλως ειδικό καθεστώς προστασίας, όπως οι Διεθνείς Συμβάσεις επιτάσσουν.

Από πολύ νωρίς, ταυτοχρόνως, το ελληνικό Κράτος ίδρυσε το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών και προσφάτως το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, το οποίο μάλιστα το 2005 πήρε το βραβείο του Συμβουλίου της Ευρώπης. Παραλλήλως, σε πολλές επαρχιακές πόλεις λειτουργούν Βυζαντινά Μουσεία, όπως αυτό της Υπάτης Ν. Φθιώτιδος, Ιωαννίνων, Βεροίας κ.α. ενώ, πολλά επαρχιακά Μουσεία αποκτούν διαχρονικό χαρακτήρα, εντάσσοντας στις συλλογές τους αντιπροσωπευτικά εκθέματα της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου.

Επίσης, στο πλαίσιο των μεγάλων έργων που εκτελέσθηκαν και συνεχίζουν να εκτελούνται (ΜΕΤΡΟ Αθηνών και Θεσσαλονίκης, ΠΑΘΕ, Ε 65) διενεργήθηκαν και διενεργούνται σωστικές ανασκαφές, οι οποίες έφεραν και συνεχίζουν να φέρνουν στο φως βυζαντινά κατάλοιπα, η μελέτη των οποίων θα εμπλουτίσει τις γνώσεις μας για το ρόλο του ελλαδικού χώρου στην υπό εξέταση περίοδο.

Επιπροσθέτως, πληθώρα συστηματικών ανασκαφών διενεργείται από την αρχαιολογική υπηρεσία σε συνεργασία με τα πανεπιστημιακά Ιδρύματα και τις ξένες Αρχαιολογικές Σχολές που δραστηριοποιούνται στη Χώρα, όπως στο Επάνω Κάστρο Χώρας Άνδρου, στη Νικήτη Χαλκιδικής, τη Ρεντίνα Θεσσαλονίκης, στις Λουλουδιές Κίτρους Πιερίας και αλλού.

Τέλος, τα περισσότερα από τα Κάστρα που είναι διάσπαρτα στον ελληνικό χώρο χρονολογούνται στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο. Το ΥΠ.ΠΟ.Τ. μέσω των Υπηρεσιών του και των Επιστημονικών Επιτροπών του έχει εκτελέσει τεράστιο έργο στον τομέα της αποκατάστασης και προβολής τους, με γνώμονα κυρίως την ένταξή τους στην καθημερινότητα των πολιτών. Αυτός είναι και ο λόγος που σε όσα από αυτά διαθέτουν τις απαιτούμενες υποδομές διεξάγονται ποικίλα πολιτιστικά δρώμενα.

Από τα παραπάνω προκύπτει με σαφήνεια ότι το Υπουργείο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία και ανάδειξη των βυζαντινών μνημείων της Χώρας, τα οποία άλλωστε αποτελούν ζωντανούς μάρτυρες της διαχρονικότητας του ελληνικού πνεύματος και της διατήρησης του χριστιανισμού ακόμη και σε περιόδους ιδιαίτερα δύσκολες όπως αυτή της Τουρκοκρατίας.

Θα ήταν μεγάλη παράλειψη, αν στα παραπάνω δεν προσθέσω και την μεγάλη προσπάθεια που κάνει το Υπουργείο μας, για πρώτη φορά, για την ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού. Ήδη έχει συγκληθεί η Επιτροπή δύο φορές, και είμαστε έτοιμοι, σε συνεργασία με την Διαρκή Ιερά Σύνοδο και τις Μητροπόλεις, να παρέχουμε ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας του ΕΟΤ κάθε πληροφορία σχετικά με όλα μας τα μνημεία που βρίσκονται ανά την περιφέρεια, πολλά από τα οποία είναι βυζαντινής κληρονομιάς, σε συνδυασμό με τουριστικές υπηρεσίες.

Κλείνοντας, θα ήθελα να μεταφέρω και το χαιρετισμό του Υπουργού κ. Γερουλάνου, ο οποίος δεν κατάφερε να είναι σήμερα κοντά μας, και να σας ευχηθώ καλή επιτυχία στο διεθνές συμπόσιό σας , που διοργανώνεται για 17η χρονιά. Είμαι σίγουρος πως με τη συμμετοχή σημαντικών προσωπικοτήτων όπως αυτή της κυρίας Αρβελέρ, δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε λαμπρά συμπεράσματα αναφορικά με τα θέματα που αφορούν τη μεγάλη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και τη συνέχειά της.